Parasha Vayishlach

Parasha Vayishlach

In deze studie behandelen we de vragen en antwoorden op de 16 bladzijden tellende studie van Tony Robinson. Te vinden op de website van Messiaans Het Levend Water.

• Genesis 32:4-7—Jakob brengt Ezau op de hoogte van zijn terugkeer.
• Genesis 32:8-24—Jakob maakt zich klaar om Ezau te ontmoeten.
• Genesis 32:25-33—Jakob worstelt met een engel.
• Genesis 33:1-15—Jakob en Ezau ontmoeten elkaar.
• Genesis 33:16-17—Jakob en Ezau gaan verschillende richtingen uit.

Genesis 32:4-7— Jakob brengt Ezau op de hoogte van zijn terugkeer. 

Als we dit Bijbelgedeelte lezen merken we dat Jakob uitermate bezorgd is over Ezau's gezindheid naar hem toe.  Jakob had boodschappers vooruit gestuurd om Ezau van zijn terugkeer op de hoogte te brengen. Deze kwamen met een verontrustend bericht terug.  De laatste keer dat hij Ezau ontmoet had had Ezau het plan om hem te doden, omdat hij hem het eerstgeboorterecht en de zegen had ontnomen. Hij was naar Haran in Mesopotamië  gevlucht om zijn leven te redden. Uit het feit dat Ezau al op weg naar hem toe was, vergezeld van 400 man (vers 6) begreep Jakob dat hij een leger bij zich had.
Genesis 32:8-24—Jakob maakt zich klaar om Ezau te ontmoeten.

Een grote angst maakte zich meester van Jakob en niet het minst om de levens van zijn vrouwen en kinderen.  Hij nam grote aantallen dieren mee als geschenk voor Ezau, om zijn gezindheid te beïnvloeden. 

Hij verdeelde de mensen die bij hem waren, het kleinvee, de runderen en de kamelen in twee kampen, want hij zei: Als Ezau bij het ene kamp aankomt en het verslaat, dan kan het overgebleven kamp ontkomen.

Genesis 32:25-33 -  Jakob worstelt met een engel.

Dit is een vreemde, moeilijk te begrijpen passage. Wie is die Man met wie Jakob worstelt? Was er iets gebeurd wat het worstelen verklaart? Waarom wilde Jakob dat hij hem zegende? Zou dit iets te maken hebben met de hereniging van Jakob en Ezau?  Oppervlakkig gezien zijn er geen pasklare antwoorden hierop te geven. Maar we kunnen wel inzicht in de betekenis van deze gebeurtenissen krijgen. We komen hier later op terug. 

Genesis 33:1-15 Jakob en Ezau ontmoeten elkaar.  

Als de broers elkaar ontmoeten blijkt dat Ezau hem helemaal niet wil doden. Ezau liep naar hem toe, omhelsde hem, viel hem om de hals, kuste hem en weende. In de verzen 4 tot 24 geeft de Tora de indruk dat Ezau dezelfde moordplannen had als toen Jakob van hem weg vluchtte. Het verliep totaal anders dan het beeld dat de Torah in de vorige verzen  geschetst had.

Het is nu belangrijk om na te gaan wat er is gebeurd tussen Genesis 32:4-24 en Genesis 33:1-15. Dat is vanzelfsprekend te lezen in Genesis 32:25-33, waar staat dat Jakob met de “Man”  worstelde. Het heeft dus inderdaad te maken met, wat ik al veronderstelde, de hereniging van Jakob en Ezau. Het heeft er zelfs alles mee te maken. Het is de sleutel om de veranderde houding van Ezau te begrijpen. De ontmoeting met de engel is strategisch geplaatst tussen de blijkbaar ongelijke portretten van Ezau. Jakob's worsteling houdt ongetwijfeld verband met Ezau's duidelijke verandering  van gedachten. 

Om Ezau's verandering te begrijpen, moeten we eerst  proberen om Jakobs worsteling te begrijpen. 

Genesis 32:8-22 - terug naar de voorbereiding van de ontmoeting.  Hiervan zijn drie dingen van belang:

1) Hij splitste zijn familie op in twee kampen,

2) Hij bad en vroeg de Heilige om hulp,

3) ten slotte, zendt hij geschenken naar Ezau in de hoop dat dit zijn woede zou bedaren.

Nadat hij dit gedaan had ging hij slapen. 

“Eenmaal zijn drievoudige voorbereiding beëindigd, gaat Jakob slapen, zo gereed als hij maar kan zijn (32:20). Verrassend genoeg, onmiddellijk nadat ons verteld wordt dat Jakob gaat liggen voor de nacht en vlak voor het verhaal van de worsteling, vinden we Jakob weer op de been, en steekt hij de Jabbok over…

In duidelijk contrast met de voorafgaande opsplitsing van zijn kamp, brengt hij al zijn mensen en al zijn bezittingen bijeen. Hij breekt het kamp op en begint aan een reis. Het gevoel van ommekeer met Jakob’s vroegere voorbereidingen wordt verder benadrukt door het beeld van ‘Diezelfde nacht stond hij op’ (32:22), net het tegenovergestelde van ‘hijzelf echter overnachtte die nacht in het kamp’ (32:21) dat Jakob’s voorbereidingen
afsluit. Het lijkt erop dat Jakob op het laatste moment zijn plannen gewijzigd heeft.” (Robinson citeert hier Rav Chanoch Waxman)

Dat Jakob op het laatste moment van gedachte veranderde komt uit in het feit dat Jakob zijn gezin en bezittingen in twee kampen  verdeeld had. Maar nu brengt hij ze allen bij elkaar (vers 23) "Alles wat hij had, liet hij (de Jabbok) oversteken." 

Waarom is hij 's nachts wakker geworden en heeft hij zijn gezin naar de overkant van de Jabbok gestuurd?  De klassieke commentatoren zijn verdeeld in hun verklaringen.  Maar anderen wijzen op een vergelijkbaar schriftgedeelte over David: 2 Samuel 17:21-24, waar David op de vlucht is voor zijn zoon Absalom. 

• Net zoals Jakob opstond, zo stond ook David op.
• Net zoals Jakob opstond in de late nacht, in de uren voor zonsopgang, zo stond ook
David op in de late nacht, in de uren voor zonsopgang.
• Net zoals Jakob al diegenen die met hem waren de rivier deed oversteken, zo ook,
deed David allen met hem de rivier oversteken.
• Net zoals de werkwoordstam voor oversteken driemaal verschijnt om Jakob’s late
nacht oversteek te beschrijven, zo ook, verschijnt deze zelfde stam driemaal om
David’s late nacht oversteek te beschrijven.
• de twee oversteken geografisch gezien dicht bij elkaar plaatsvonden!
• David kwam toe in Machanaim na de rivier overgestoken te hebben. Jakob's laatste
locatie werd bij Machanaim vastgelegd (Genesis 32:3)!
• David en Jakob vluchten beide voor een nauwverwant familielid.

Vanwege deze opvallende thematische connecties kunnen we concluderen dat,  net zo als David voor Absalom vluchtte, Jakob op de vlucht was voor Ezau! Daarom zond Adonai de engel om hem te stoppen met vluchten! Dit verklaart mogelijk ook waarom Jakob's heup verwond werd.  Zo werd hij verhinderd om te vluchten.  Het mooie van deze interpretatie is dat het gebaseerd is op een duidelijke thematische connectie met een overeenkomstige gebeurtenis. 

Genesis 32:25-33 - Opnieuw kunnen we denken aan een andere passage, die thematisch verbonden is met Jakob die met de engel worstelde. 
Zoals Jakob ‘s nachts met de engel worstelde,  zo worstelde Jakob op dezelfde manier met Ezau in het donker van zijn moeders schoot. In beide gevallen eindigde de fysieke worsteling bij daglicht.

Genesis 33:1-2. Deze verzen spreken boekdelen! Maar je zal hun belang alleen begrijpen als je ze thematisch verbindt met een ander Schriftgedeelte. Eerder, in Genesis 32:7-8, had Jakob zijn familie in twee kampen opgesplitst. Deze keer echter, deelt Jakob ze niet in twee kampen op. Hij verdeelt/stelt ze eenvoudigweg in een volgorde op om Ezau te ontmoeten. Indien hij nog steeds voor zijn leven vreesde, had hij ze dan niet gescheiden gehouden, in twee afzonderlijke kampen zoals hij voordien gepland had? Ik denk het wel. Echter, na deze nacht van vechten met de engel, is Jakob een nieuwe man. Hij is niet langer Jakob, de onderkruiper. Hij is Israël! Hij is Israël die door Adonai gezegend is. Dus, wat zou Ezau hem dan doen, tenzij het de wil van de Heilige is? Dus, het feit dat Jakob afzag van zijn oorspronkelijke opdeling van zijn gezin (en bezittingen) in twee afzonderlijke kampen, is het bewijs dat hij veranderd is door zijn ontmoeting met de engel. In plaats van zich als een underdog te gedragen, die  klaar stond om weg te rennen, kon hij Ezau vrijmoedig tegemoet gaan, met nederig, oprecht vertrouwen.