Parasha Balak - 119 Ministries

voor kinderen en volwassenen - Geke van Halteren

Parasja BALAK

De verhalen van de Torah hebben net zoveel te maken met de toekomst als met het verleden. De Torah is niet alleen een verzameling van oude verhalen—het is een spirituele kaart die zowel verleden, heden als toekomst raakt. Veel Joodse geleerden zien de gebeurtenissen in de levens van de Aartsvaders als profetische voorafschaduwingen van wat hun nakomelingen zouden meemaken. Denk bijvoorbeeld aan:

Abrams afdaling naar Egypte: niet alleen historisch, maar ook een voorbode van de latere slavernij en bevrijding van het volk Israël in Exodus.

De zonde van assimilatie: herhaaldelijk een thema, waarbij Israël wordt verleid om haar onderscheidende identiteit te verliezen—een waarschuwing die nog steeds resoneert.

Elke Parasja, zoals die van Balak, bevat lagen van betekenis die ons niet alleen iets vertellen over God en het volk Israël, maar ook over universele spirituele dynamieken. Dat Bileam Israël niet kon vervloeken, maar hen toch tot zonde probeerde te verleiden? Dat blijft een tijdloos les over morele verleiding en spirituele strijd.

Deze manier van lezen—als thematische en profetische analyse—maakt de Torah tot een levende tekst. Geen geschiedenisboek, maar een bron van wijsheid die blijft spreken, ook over de toekomst.

BALAK– Bemidbar 22:2-25:9 -  De Parasja begrijpen

Numeri 22:2-25:9 We zullen leren hoe we 1) Het hoofdthema (onderwerp) van een Parasja (wekelijkse Torah-lezing) kunnen begrijpen. 2) Thematische verbindingen kunnen leggen met de Parasja (Bijbelstudies verbonden door een gezamenlijk thema (onderwerp)) 3) De Parasja beter kunnen begrijpen door thematische verbindingen te leggen met andere Bijbelgedeelten

(Deze studie is het tweede deel van een lange les over de Parasja’s Choekat en Balak.)

De Parasja’s onderzoeken Deel II ~ De doctrine van Bileam

Lees Numeri 25:1-9. Het lijkt erop dat de Moabieten en de Midianieten de zwakke plek van Israël hadden ontdekt. Ze wisten dat ze Am Jisrael niet konden verslaan in een militaire overwinning, dus besloten ze dat ze ervoor moesten zorgen dat Israël zou zondigen tegen Adonai. Ze waren daarin erg succesvol, want vierentwintigduizend Israëlieten verloren hun leven door zich in te laten met de vrouwen en goden van de Midianieten en Moabieten. Als gevolg van dit incident, gaf Adonai Am Jisrael de opdracht om de Midianieten te vernietigen. Deze gebeurtenis is opgeschreven in Numeri 31:1-16 en dat gaan we nu lezen.

Numeri 31:8 Behalve hen die door hen verslagen werden, doodden zij ook de koningen van Midian: Evi, Rekem, Zur, Hur en Reba, de vijf koningen van Midian; ook doodden zij Bileam, de zoon van Beor, met het zwaard.

Numeri 3116. Zie, zíj waren door de raad van Bileam voor de Israëlieten de aanleiding tot trouwbreuk tegen de HEERE, in het geval van Peor, waardoor de plaag kwam onder de gemeenschap van de HEERE.

In Numeri 31:8 staat dat Israël Bileam versloeg, evenals alle mannelijke inwoners van Midian. Is het je opgevallen dat er in Numeri 31:16 nieuwe informatie werd gegeven over Bileam? Er staat dat de “doctrine van Bileam” ervoor zorgde dat Am Jisrael (het volk Israël) overspel pleegde tegen Adonai in de kwestie van Baal Peor! Bedenk dat Bileam zonder succes had geprobeerd om Am Jisrael te vervloeken in opdracht van de Moabieten en Midianieten. Hij was ingehuurd door Balak, de koning van de Moabieten, om Am Jisrael te vervloeken. Dus op wat voor manier zijn Balak en de Midianieten verenigd?

Lees Numeri 22:2-7.

Numeri 22:2  Balak, de zoon van Zippor, zag alles wat Israël met de Amorieten gedaan had.
3. Daarom was Moab zeer bevreesd voor dit volk, want het was talrijk. Moab verkeerde in angst voor de Israëlieten.
4. Toen zei Moab tegen de oudsten van Midian: Nu zal deze menigte alles wat rondom ons is, afgrazen, zoals een rund het groen van het veld afgraast. Balak, de zoon van Zippor, was in die tijd koning van Moab.
5. Hij stuurde boden naar Bileam, de zoon van Beor, in Pethor, aan de rivier de Eufraat, in het land van zijn volksgenoten, om hem bij zich te laten roepen: Zie, er is een volk uit Egypte getrokken; zie, het heeft het oppervlak van het land bedekt, en het blijft recht tegenover mij liggen.
6. Nu dan, kom toch, vervloek dit volk voor mij, want het is machtiger dan ik. Misschien kan ik het verslaan en kan ik het uit het land verdrijven, want ik weet: wie u zegent, is gezegend, en wie u vervloekt, is vervloekt.
7. Toen gingen de oudsten van Moab en de oudsten van Midian op weg, en zij hadden het waarzeggersloon in hun hand. En zij kwamen bij Bileam en spraken tot hem de woorden van Balak.

Het lijkt erop dat de Midianieten ook betrokken waren bij de samenzwering van Balak, Koning van Moab. We weten dat Bileam sterk verlangde naar het geld dat hem was

aangeboden, hij probeerde immers om in te gaan tegen de wil van Adonai, doordat hij drie keer probeerde om Am Jisrael te vervloeken voordat hij het opgaf. Gaf hij het echt op? Het lijkt erop dat Bileam het helemaal niet opgaf. Ook al had Balak hem misschien afgeschreven, het lijkt erop dat de Midianieten in staat zijn geweest om Bileam te betalen voor een andere zaak.

Volgens Numeri 31:16 was het incident waarbij de Moabitische en Midianitische vrouwen waren betrokken, aan het brein

van Bileam ontsproten. In de wetenschap dat hij Israël niet kon vervloeken, koos hij voor een andere strategie. Hij wist dat Adonai Am Jisrael zou straffen als ze zich tegen Hem keerden; dus, hij vertelde de Moabieten en Midianieten dat ze hun dochters moesten sturen om hoererij te plegen met Am Jisrael en om Am Jisrael met hun goden kennis te laten maken. Waarom? Op deze manier zou Am Jisrael niet meer onderscheiden (HELEMAAL anders dan alle anderen) zijn. Door het sluiten van huwelijken met de Midianieten en Moabieten, zou het makkelijker zijn om de harten van Am Jisrael te laten afkeren van Adonai. En, door de drie landen met elkaar te verbinden door middel van bloedbanden, zouden Moab en Midian mogelijk zijn beschermd tegen een aanval door Israël. Want je weet dat je je familie eigenlijk niet kan aanvallen. Tegelijkertijd zouden Moab en Midian de aanbidding van hun goden introduceren bij Am Jisrael. We weten wat er uiteindelijk gebeurde. Am Jisrael slaagde niet in haar opdracht om getuigen te zijn van de ene en enige ware Elohim (God)!

Dus we zien dat dit een zeer goed doordacht voornemen is om het plan van Adonai helemaal in de war te sturen, het plan dat Hij had gemaakt met Abram in Genesis 12:1-3, waarin Am Jisrael een zegen zou zijn voor de volken!

Genesis 12:1 De HEERE nu zei tegen Abram: Gaat u uit uw land, uit uw familiekring en uit het huis van uw vader, naar het land dat Ik u wijzen zal.
2. Ik zal u tot een groot volk maken, u zegenen en uw naam groot maken; en u zult tot een zegen zijn.
3. Ik zal zegenen wie u zegenen, en wie u vervloekt, zal Ik vervloeken; en in u zullen alle geslachten van de aardbodem gezegend worden.

Dit vermengen van religies wordt de zonde van assimilatie (net zo worden als de rest) genoemd, en daarin verloor het volk van Adonai haar onderscheidenheid! Elke keer als iemand de geboden en aanbidding van JHWH, de ene en enige ware Elohim vermengd met de wegen van de heidenen, is dat hetzelfde als het vermengen van goed met kwaad.

Het lijkt erop dat Midian en Moab er tot het uiterste op waren gericht om de Goddelijke bestemming van Am Jisrael tegen te houden. Waarom deden ze dat? Waarom wilden Moab en Midian Bileam betalen om Israël te vervloeken?

Omdat ze dodelijk ________________________ waren voor Am Jisrael.

Numeri 22:3 Daarom was Moab zeer bevreesd voor dit volk, want het was talrijk. Moab verkeerde in angst voor de Israëlieten.
4. Toen zei Moab tegen de oudsten van Midian: Nu zal deze menigte alles wat rondom ons is, afgrazen, zoals een rund het groen van het veld afgraast. Balak, de zoon van Zippor, was in die tijd koning van Moab.
Numeri 22:6. Nu dan, kom toch, vervloek dit volk voor mij, want het is machtiger dan ik. Misschien kan ik het verslaan en kan ik het uit het land verdrijven, want ik weet: wie u zegent, is gezegend, en wie u vervloekt, is vervloekt.

Ze vreesden voor hun leven! Ze hadden gezien wat Am Jisrael had gedaan met Amalek, de Amorieten en Basan. Vanwege angst probeerden ze om Am Jisrael te laten

vervloeken omdat ze wisten dat ze hen niet uit zichzelf zouden kunnen verslaan. Omdat ze daarin niet waren geslaagd besloten ze: “als je ze niet kan verslaan, maak er dan deel van uit!”

Lees Exodus 23:27 en Numeri 10:35.

Exodus 23:27 De schrik voor Mij zal Ik vóór u uit zenden, en al de volken waaronder u komt, zal Ik in verwarring brengen. En Ik zal al uw vijanden voor u op de vlucht doen slaan.

Numeri 10:35 En het was bij het opbreken van de ark dat Mozes zei: Sta op, HEERE, laat Uw vijanden overal verspreid worden en hen die U haten, van Uw aangezicht vluchten!

Zoals je kunt zien was het oorspronkelijke plan van Adonai om voor Am Jisrael uit te gaan en ervoor te zorgen dat hun vijanden voor hen zouden vrezen en beven. We hebben gezien dat dit ook echt gebeurde. Lees nu Jozua 2:8-11.

Jozua 2:8 Maar voor zij zich te slapen gelegd hadden, klom zij naar hen toe, op het dak,
9. en zei tegen die mannen: Ik weet dat de HEERE u dit land gegeven heeft en dat de schrik voor u op ons gevallen is, en dat al de inwoners van dit land weggesmolten zijn van angst voor u.
10. Want wij hebben gehoord dat de HEERE het water van de Schelfzee voor uw ogen heeft doen opdrogen, toen u uit Egypte ging. En ook wat u hebt gedaan met de twee koningen van de Amorieten, Sihon en Og, die aan de andere zijde van de Jordaan waren, die u met de ban geslagen hebt.
11. Toen wij dat hoorden, smolt ons hart weg van angst, en vanwege u bestaat er geen moed meer in iemand, want de HEERE, uw God, is een God boven in de hemel en beneden op de aarde.

Opnieuw hebben we hier een getuigenis dat de inwoners van het land zeer bevreesd waren als Am Jisrael naderde!

De Parasja’s onderzoeken Deel II ~ Terug naar de toekomst

Door alle lessen die we tot nu toe hebben gevolgd, hebben we je laten zien dat de Torah een profetisch document is. De verhalen in de Torah zijn niet alleen maar historische gebeurtenissen uit het verleden. Elk verhaal bevat een profetische en Messiaanse betekenis! Door middel van thematische analyse komen deze diepere niveaus van begrip en toepassing naar voren. Onder de Joodse Torah geleerden is het een uitgangspunt dat de gebeurtenissen die in de levens van de Aartsvaders plaatsvonden, profetische voorafschaduwingen zijn van toekomstige gebeurtenissen in de levens van hun nakomelingen. Achteraf weten we bijvoorbeeld dat het verhaal van de binding van Izaäk (de Akeida) een perfect beeld is van onze hemelse Vader die Zijn enige, geliefde, Zoon opofferde als een olah (brandoffer)—Genesis 22.

Daarom begrijpen we dat het verhaal uit Genesis 22 een Messiaanse betekenis heeft. Maar wist je dat het volledige verhaal van Am Jisrael dat afdaalt naar Egypte, in slavernij komt en wordt verlost, wordt verteld VOORDAT het boek Exodus begint? Echt waar! Lees Genesis 12:10-20

het verhaal over Abram die naar Egypte afdaalt (hint). Waarom is dit verhaal opgetekend? Ook al staat dit verhaal op zichzelf als een historische gebeurtenis die echt heeft plaatsgevonden, het heeft ook een profetische betekenis. Deze gebeurtenis in het leven van Abram was

1) een profetisch beeld van de toekomstige afdaling van zijn nakomelingen naar het land Egypte,

2) hun slavernij en

3) hun verlossing.

Om dit te kunnen zien, moet je de belangrijkste thema´s van het verhaal bestuderen. Als je Abram eenvoudigweg bekijkt als een Torah Afbeelding van de Heilige en Sarai als een Torah Afbeelding van Am Jisrael, dan is het niet moeilijk om het profetische beeld erin te zien.

Net zoals Abram is getrouwd met _______________, is Adonai getrouwd met ______ ____________. Een hongersnood in Kanaän zorgde ervoor dat Abram met Sarai afdaalde naar _______________. In Genesis 42:5 staat dat een hongersnood in Kanaän ervoor zorgt dat Jacob zijn zonen naar _____________________ stuurde, waardoor uiteindelijk de hele familie afdaalde naar Egypte. Abram ging naar Egypte om daar als _____________________ te wonen. De kinderen van Israël woonden als ___________________ in Egypte. De hongersnoden van Genesis 12 en Genesis 42 werden allebei gekenmerkt door extreme ________. Voordat ze aankwamen in Egypte overtuigde Abram Sarai ervan dat ze niet moet vertellen dat ze ___________________ is. Dus als ze arriveren weten de Egyptenaren niet dat Sarai de ________________ van Abram is. In het verhaal van de Exodus weten de Egyptenaren niet dat Am Jisrael het volk van God is, dat met Hem is getrouwd.

Net zoals ____________________probeert om Sarai tot zijn eigendom te maken door haar te dwingen met hem te trouwen, was het ook _____________________ die Am Jisrael tot zijn eigendom nam door hen tot slavernij te dwingen. Adonai stuurde____________________ naar Farao en zijn huishouden omdat hij zich Sarai had toegeëigend. In het verhaal van de exodus, gebruikte de Heilige _________________ tegen Farao en het land Egypte omdat hij Am Jisrael in bezit had genomen [door slavernij]. In beide gevallen kwam het er uiteindelijk op neer dat de bruid werd bevrijd.

Toen Abram wegtrok uit Egypte, ging hij weg met veel ____________________ die hij had ontvangen vanwege Sarai. Toen de kinderen van Israël weggingen uit Egypte, vertrokken ze met veel _________ die ze van de Egyptenaren hadden genomen.

De thematische verbindingen tussen Genesis 12:10-20 en het verhaal van de Exodus zijn zo duidelijk en volledig, dat het bijna onmogelijk is ze over het hoofd te zien— het verhaal van de Exodus werd afgebeeld in de afdaling van Abram naar Egypte.

Laten we gaan kijken hoe een gebeurtenis in het leven van onze Aartsvader Jacob een profetisch beeld was van toekomstige gebeurtenissen in de levens van zijn nakomelingen.

Lees Genesis 34:1-35:7. Richt je op twee belangrijke gebeurtenissen in dit gedeelte. De eerste gebeurtenis betreft het voorstel van Hemor—Genesis 34:8-10. De tweede gebeurtenis betreft de reis van Jacob naar Bethel—Genesis 35:5.

Zie jij een thematische verbinding tussen het voorstel van Hemor naar aanleiding van het voorval met Dina, en het verhaal dat wij hebben gelezen in parasja Balak? In beide gevallen probeerden de heidenen om Am Jisrael over te halen met hen te ______________!

Probeer eens hoeveel verbindingen jij kan maken voordat je de lijst hieronder doorleest.

Aanwijzing: vergelijk Genesis 34 met Numeri 25:1-9 en Numeri 31:1-20. In beide verhalen probeerde de heidenen om binnen Am Jisrael te _________________________. In beide verhalen gaat het erover dat de Israëlieten en heidenen naast elkaar___________________. In beide verhalen werden de heidense mannen ______________________. In beide verhalen, warden de heidense v___________________ en k_________________________ en ook de opbrengst van de afslachting, door Am Jisrael gehouden. Denk jij dat dit allemaal toevallig is?

Zie jij de thematische verbinding tussen Jacobs reizen naar Bethel, Genesis 35:1-7 en Numeri 22:16? In beide gevallen worden de inwoners van het land Kanaän erg _______________ als Am Jisrael naar hun Land reist!

Is het je ook opgevallen dat de twee gebeurtenissen; de bedreiging van assimilatie en de angst van de Kanaänieten als ze Am Jisrael hun land zien binnentrekken, naast elkaar staan in deze twee afzonderlijke boeken?

Met andere woorden, het is niet toevallig dat die twee gebeurtenissen samen zijn opgetekend toen Jacob zijn familie naar Eretz Jisrael bracht en toen Am Jisrael Eretz Jisrael naderde vanuit de wildernis!

Je bent zojuist getuige geweest van weer een voorbeeld van hoe de levens van de Aartsvaders profetische voorafschaduwingen waren van toekomstige gebeurtenissen van hun nakomelingen. De bedreiging van assimilatie die door Hemor werd voorgesteld was een profetisch beeld van hoe Am Jisrael deze zelfde bedreiging opnieuw zou tegenkomen als ze het Beloofde Land zouden binnengaan! Ook de angst die de Kanaänieten beving toen Jacob Eretz Jisrael binnentrok was een profetische voorafschaduwing van de angst die op een dag de inwoners van Kanaän zou bevangen toen Am Jisrael kwam om het Land in bezit te nemen als hun erfenis! Opnieuw zien we dat de verhalen van de Torah net zoveel te maken hebben met de toekomst als met het verleden.

Baroech HaSjem JHWH!!! (Prijs de Naam JHWH!)

Jur